Những tháng ngày sinh viên

Tony nằm suy nghĩ một đêm, quyết định giải bài toán hóc búa này, mình từng là học sinh giỏi Toán, thi ĐH môn này 9.75 làm tròn 10 điểm chứ có phải người thường. Người càng giỏi toán thì mọi thứ của họ đều hanh thông, do cuộc đời là một bài toán lớn, trên đường đi ta sẽ bắt gặp vô vàn các bài toán nhỏ, tư duy toán học rất cần để xử lý công việc gọn gàng logic. Chỉ cần sinh viên đó chịu đọc sách, tập thể lực và chịu đi làm thêm là ngon lành.

 

Cuối cùng đáp án cũng đã tìm thấy. Tony quyết định sẽ phải xin vô một công ty nào đó để làm thêm, để khi ra trường thì mình cũng hơn 2 năm kinh nghiệm, mấy nhà tuyển dụng hết bắt bẻ (Tony hồi đó học ĐH chương trình theo kiểu Xô Viết tới 5 năm). Vấn đề là mình thuyết phục sao cho người ta nhận, vì còn vướng bận chuyện học hành, các doanh nghiệp cũng ớn. Ví dụ đang chuẩn bị đi gặp khách hàng thì trùng với lịch thi, sinh viên sẽ nghỉ làm ngay, ưu tiên việc học chứ. Đang trong lứa tuổi yêu đương nồng cháy, kêu đi công tác xa thì hoặc sẽ dắt con bồ theo, hoặc tìm cớ không đi vì quấn quýt tình cảm, tuổi học trò ai yêu cũng sẽ ưu tiên người yêu hơn sự nghiệp. Rồi cái tôi đứa nào đứa nấy to đùng, cứ nhầm tự ái thành tự trọng, suy diễn dưới lăng kính hẹp của mình và sáng không lên công ty, tìm hỏi mới biết là "em không thích nữa". Người có cái tôi lớn luôn "thích, hem thích, ưa, hem ưa,..." nhận đám này vô tốn thời gian đào tạo mà có khi nó còn nói xấu công ty với bạn bè.

 

Thực tế là cho sinh viên vô thực tập làm thêm, tụi nó phá hoại nhiều hơn đóng góp, do ngáo ngơ bất cẩn và đầu óc chưa trưởng thành. Muốn có óc già dặn, Tony quyết định tích lũy sự trải nghiệm bằng cách đi làm thêm. Thời khóa biểu học 6 buổi/tuần, trong khi quỹ thời gian mình có tới 21 buổi (sáng, chiều, tối của 7 ngày/tuần), có tới 15 buổi trống. Mình sẽ phải lấp đầy thời gian này. Nói là làm, chiều đó Tony mới mò lên trung tâm giới thiệu việc làm. Coi miết mà toàn việc gì chẳng thấy hay, không giúp mình nâng cao trình độ ngoại ngữ, Tony quyết định ra khu phố Tây. Dọc phố Tây có rất nhiều cửa hàng đồ lưu niệm, họ treo bảng “tuyển bán hàng" nhưng mình ít để ý vì CHỈ có đi bộ mới thấy. Tony đi 3 vòng mới chọn ra được 10 chỗ làm phù hợp. Tony ghé tiệm chụp hình, mặc áo vét chụp hình thẻ cho chững chạc. Đơn xin việc mình tự viết tay bằng tiếng Anh, tham khảo sách trong thư viện để lấy mẫu đơn hay nhất.

 

Lúc Tony đi nộp, tình cờ nhìn thấy trong khu phố Tây có một công ty xuất khẩu nông sản, Tony nhìn vào thấy mấy anh mấy chị đi đi chạy chạy, điện thoại nói tiếng Anh ào ào, rồi ra đứng máy fax nhận hợp đồng báo giá, ông giám đốc bước ra bước vô chỉ đạo này nọ. Ở ngoài cửa kính, Tony thập thò dòm vô, nói phải xin vô công ty này mới được. Tony lùi ra xa xa, ghi lại số điện thoại trên bảng hiệu. Hôm sau, hết sức can đảm, Tony ra bưu điện đưa cho cô giao dịch viên bấm số, rồi chạy vào cái buồng màu đen nghe. Bên kia bắt máy, Tony hỏi liền “có tuyển người hem chị” rồi bị chửi cho 1 trận, nói em phải biết thưa biết dạ, ở đây không có tuyển sinh viên, mà có cũng không tuyển thể loại như thế. Xối xả 2 phút. Cái Tony sợ hãi, cúp máy liền, bước ra trả tiền mà mặt mũi xanh ngắt như tàu lá, ra ăn tô hủ tíu mì mà người vẫn còn run.

 

Hôm sau cửa hàng tơ lụa mời lên phỏng vấn rồi cho mình làm nhân viên bán hàng. Khổ là cái cửa hàng ấy đối diện công ty xuất khẩu kia, nên Tony cứ mon men đi ngang qua, bán khăn bán vải cho khách chứ mắt nhìn qua bên kia miết, tưởng tượng đến những buổi đấu trí đàm phán hợp đồng, rồi cái LC (thư tín dụng) bên nước ngoài mở cho mình, rồi những container hàng lên tàu, rồi nhìn đô la chạy về tài khoản công ty, ôi sao sướng thế. Lại thấy việc lấy mấy đồng bạc lẻ của việc bán tơ lụa, nhiều khách keo kiệt ky bo trả giá từng xu, rồi mình năn nỉ hết nước họ vẫn bỏ đi cũng hơi nản. Nhưng bù lại, tiếng Anh của Tony trở nên Tây hóa, mất dần âm Việt, nghe được nhưng câu dài của Tây nói. Tiền bạc rủng rỉnh, chiều nào cũng đứng trước cửa hàng mời gọi khách vô coi với cái miệng cười rộng tới mang tai.

 

Cái một hôm, buổi trưa đi học từ trường kết thúc lúc 11h, Tony qua cửa hàng chuẩn bị làm ca chiều thì thấy ông giám đốc công ty XNK phía đối diện đi ăn trưa, Tony bèn bí mật bám theo. Thấy ổng vô quán cà phê, gọi cơm văn phòng, rồi đọc báo. Tony mới nảy ra ý định ngày mai nộp hồ sơ cho ổng. Tối về, Tony mần một bộ hồ sơ đẹp mắt không ăn tiền, trưa hôm sau, phục kích ngay trong quán đó. Ông giám đốc như thường lệ đẩy cửa bước vô, gọi ăn uống xong, Tony mới qua tươi cười kéo ghế xin phép được tiếp thị SỨC LAO ĐỘNG, nói dạ thưa con hạc trường vầy vầy, khả năng vầy vầy, mong muốn vầy vầy. Ổng nhìn mình như người ở cung trăng xuống, nói công ty tui đâu có tuyển người. Cái mình nói thôi chú cầm giùm hồ sơ của con về, khi nào có chị nào trong công ty chú chửa đẻ gì đó, nghỉ sanh vài tháng con vô làm thế cho, xong họ vô lại thì con đi hạc lại, chứ tuyển mới ai chịu làm cho chú ngắn hạn thế. Ổng nghĩ nghĩ cũng xiêu xiêu, mới cầm hồ sơ về. Trước khi đi mình còn tặng ông thỏi sô-cô la nhỏ, nói con được khách mua vải lụa tặng đó, con tặng lại chú, chú ăn giùm con chứ con sợ nổi mụn. Ổng cười ha hả, nói sinh viên gì mà dễ thương quá mậy?

 

Cuộc đời cứ thế tiếp tục. Cứ bữa nào đi học thì thôi, bữa nào không đi học thì lên cửa hàng bán lụa, rồi đạp xe qua thư viện quốc gia học bài, đọc sách về xuất nhập khẩu càng nhiều càng tốt, dù mình học ngành kỹ thuật chứ không phải kinh tế. Trong lòng luôn nung nấu là mình sẽ kiếm đô la, đi nước ngoài đàm phán bán hàng hóa Việt Nam với giá cao, văn hóa Tây Tàu gì cũng phải rành, trên thông thiên văn dưới tường địa chất. Sài Gòn là đô thị lớn nhất Việt Nam, nhưng cũng chỉ là một dấu chấm nhỏ xíu trên bản đồ thế giới, nên chỉ là một trạm dừng chân của mình mà thôi. Đời mình có 70-80 năm là có thể tỉnh táo làm việc, trên thế giới thì có 200 quốc gia và hàng ngàn thành phố lớn, mình tốt nghiệp xong, đi làm rồi xách ba lô lãng du ngay, dành 5, 7 năm sống ở một thành phố là lâu quá rồi. Ở càng lâu 1 thành phố, thì càng phí cuộc đời mình.

 

Một ngày cứ quần quật với bao nhiêu là việc, mở mắt sáng dậy thể dục 15 phút rồi đạp xe rần rật trên phố đến tối mịt mới về ngủ, trong ba lô có 2 bộ đồ để thay, vô cửa hàng thì mặc đẹp chút, còn đi thư viện hay đi học thì quần jean áo thun cho đúng chất sinh viên.

 

Bẵng đâu 3 tháng sau, Tony mới nhận được thư mời của công ty XNK lên phỏng vấn. Sau bữa tặng sô-cô la, Tony cũng không dám vô quán cà phê đó để gặp chú nữa, ngại, và cũng vì tiền đâu vô đó ăn trưa miết. Cái bữa lên gặp chú, đúng như mình tiên đoán, có một chị mang bầu tháng thứ 4, nhưng muốn dưỡng thai nên muốn nghỉ sớm không lương. Cơ hội làm XK nông sản đã tới, tối đó đi về nhà mà lòng Tony reo vui, vừa đạp xe vừa hát vang bài Phố Xa, mấy ông đạp xích lô quay lại nói ê nhóc, mới yêu hả?

 

Mưa về trên khúc hát 

Lá u buồn đợi bóng hình ai 

Như tìm về thoáng hương xa 

Con đường giờ là kỷ niệm 

Giọt sương lặng lẽ bên em 

Đọng trên đôi mắt vô tư 

Để buồn cho con phố nhỏ 

Để một người đến vấn vương

 

Đi bên em chiều trên phố vắng

Phố xa, phố xa ngỡ như thật gần 

Đôi vai em gầy trong chiếc lá 

Giờ là đợi chờ nhớ mong mùa xuân 

Trên tay em nụ hoa vẫn nở 

Phố xa, phố xa ngỡ như thật gần...

 

(còn tiếp)