Xưa mới ra trường, tui làm việc ở một VP Nhật Bản. Sáng sớm đến công ty, ai cũng sẽ phải viết to-do list (việc cần làm trong ngày) trên tờ giấy màu vàng, dán trên màn hình máy tính trước mặt, còn yêu cầu hoặc nhờ gì ai thì viết trên tờ giấy màu hồng, dán lên màn hình máy tính của người kia.
Cuối tuần, cuối tháng là họ yêu cầu có một cái báo cáo weekly, monthly. Ai viết chậm thì lương về chậm. Nhưng mấy cái báo cáo này phải làm rất nhanh, phải 15-30 phút là xong, ai nghĩ chậm viết chậm hoặc không biết viết gì thì bị xem là kém trí tuệ, không lao động trí óc được.
Người Nhật họ không kiểm soát thời gian, nhân viên đi ra ngoài thoải mái, nhưng về phải có báo cáo đã gặp ai, bàn gì, vào lúc mấy giờ, có ai tham dự, đề xuất gì....Có lần tui đi gặp khách, họp bàn việc xong thì nhậu xỉn, về VP gặp ông sếp trong thang máy, hỏi tui gặp bàn việc thế nào, tui nói trong hôm nay sẽ gửi báo cáo. Sau đó thì vô phòng họp nằm nghỉ mệt chút, ai dè ngủ quên luôn tới 10 giờ đêm mới tỉnh. Đi ra VP thì thấy ông sếp Nhật vẫn ngồi, tui hỏi sao ông chưa về thì ông nói "đợi mày, mày nói hôm nay gửi nên tao vẫn chờ". Tui nghe xong tỉnh cả ngủ, vội rửa mặt và ngồi viết. Ổng đọc xong báo cáo của tui thì mới chịu ra xe về. Đồng hồ lúc đó là 11h đêm.
Bữa sau họp, sếp tui nói mà tui nhớ miết, đại ý vầy. Tụi mày một khi đã hứa, thì phải giữ lời cho được. Đã hẹn, thì phải làm cho bằng được, không có chờ người khác nhắc hay hỏi. Đừng kiếm 1 "cớ" để lấp liếm. Họ thấy 2-3 lần là biết không trung thực, sẽ mời đi chỗ khác, vì không trung thực là bản chất, không thể liên tục xe hỏng, mẹ ốm, con đau,...hay bận việc này việc kia mà quên được. Người không trung thực, không giữ lời hứa thì không thể làm kinh tế. Doanh nghiệp hay nhà nước nói chung, phải nói KHÔNG với người trẻ không biết giữ lời. Còn người trẻ như tụi mày, đứa nào tự thấy mình không biết giữ lời hứa thì khỏi học hành chi cho tốn tiền tốn thời gian, cũng không cần vẫy vùng mất công mất sức, 100% thất bại. Lời hứa chính là uy tín, không có thì làm ăn gì.
Bữa đó trên đường chạy xe về nhà, tui chợt nhớ hồi tui còn nhỏ, mỗi khi trong xóm có ai đó hứa mà không làm, hứa cho người ta tin rồi nuốt lời thì bà dì tui nói, ôi cái thằng ba xạo, cái con tào lao, lừa phỉnh người ta thì tụi nó như con bướm chứ không hơn. Tui chưa hiểu thì bà giải thích, thì như con bướm á, bay rồi đậu, đậu rồi bay, đâu có gì chắc chắn. Mà thôi, bướm là từ sâu bọ hoá ra, ai không giữ lời thì cũng có gốc gác là sâu là bọ. Mày bắt chước đám đó thì mày không làm địa chủ và nhà buôn giàu có như ông bà ngoại mày được đâu. Đời con bươm bướm, đẹp thì có đẹp mà ngắn ngủi lắm.
Tui nằm lòng nên mỗi khi nhìn thấy con sâu con bướm, là lập tức ngẫm và răn mình. Muốn làm doanh nhân, phải chính, trực và liêm. Phải tuyệt đối sạch. Gặp ai cũng ngẩng cao được đầu. Chọn lối sống nào cũng được, miễn người ta mỗi khi nhắc đến tên mình, là tôn trọng, là kính trọng, là thương yêu.
Nói lời phải giữ lấy lời.
Đừng như con bướm đậu rồi lại bay.